Smotrawa okazała

Występuje w górach środkowej i południowo-wschodniej Europy, na Kaukazie i w Azji Mniejszej. W Polsce stanowiska naturalne ma prawdopodobnie tylko w Bieszczadach, natomiast synantropijne w południowej części (w Karpatach Zachodnich i Sudetach) oraz bardzo rzadko na pozostałym obszarze Polski. Spotykana jest w dolnoreglowych olszynach nad górskimi rzekami i potokami, w zaroślach, na glebach od wilgotnych do świeżych, zasobnych, o odczynie zasadowym. 

Rośnie w pełnym słońcu albo w półcieniu. Jest rośliną często uprawianą dla celów ozdobnych i łatwo dziczeje. Zadomawia się w siedliskach nadrzecznych lub innych wilgotnych miejscach.

Smotrawa okazała jest byliną osiągającą do 2 m wysokości z rozgałęzioną w górze łodygą, o bardzo dużych liściach, spodem miękko owłosionych. Kwiaty, jak u złożonych astrowatych (Compositae, Asteraceae) zebrane są w koszyczkach (dużych, o średnicy do 6 cm) po kilka, tworząc rozpierzchły szczytowy kwiatostan. Owocem jest niełupka o ok. 6 mm długości, z błoniastym rąbkiem na szczycie, który ułatwia rozsiewanie się diaspor. 

Smotrawa okazała jest rośliną leczniczą. Ziele zawiera m.in. flawonoidy, polifenole, olejek eteryczny oraz fitosterole. Wykazuje właściwości ochronne na miąższ wątroby, przeciwzapalne na wątrobę i przewód pokarmowy. Działa żółciopędnie i lipotropowo (w regulacji tkanki tłuszczowej poprzez ułatwienie procesu emulgacji tłuszczu). Obniża również poziom cukru, cholesterolu oraz lipidów we krwi. W badaniach in vitro wykazała hamowanie namnażania się niektórych tkanek nowotworowych.