Przytulia czepna

Co to za tajemnicza roślina, co zwraca na siebie uwagę, czepiając się haczykowatymi włoskami naszych ubrań? To czepna przytulina (Galium aparine L.) z rodziny marzanowatych. 

Dla niektórych jest ona ogólnoświatowym chwastem. Jednak gdy sięgniemy do tradycji, okaże się, że niegdyś była wszechstronnie wykorzystywaną rośliną: w barwierstwie, w przemyśle spożywczym (stosowano ją przy wyrobie sera żółtego), do wypełniania materacy. Była również rośliną leczniczą. Poznamy ją po długiej, czterokanciastej i owłosionej łodydze oraz podłużnych listkach wyrastających w okółkach po 6-10. Kwitnie od czerwca. Jest wszędobylska – rośnie w żyznych lasach, zaroślach i na przydrożach. Jej składnikiem czynnym jest kumaryna oraz glikozydy irydoidowe o działaniu przeciwzapalnym. Kumaryna substancją, która nadaje przytulii po wysuszeniu charakterystyczny zapach siana. Ma ona działanie rozrzedzające krew, działa przeciw zakrzepom i zatorom. 

Wyciągi alkoholowe z przytulii można stosować miejscowo przy leczeniu urazów sportowych. Działa przeciwobrzękowo, więc tradycyjnie stosowano ją do leczenia hemoroidów (tu należy przygotować specjalny czopek). Napary z kolei stosuje się przy chorobach skóry, m.in. łuszczycy. 

Kumaryna ma działanie toksyczne, dlatego należy popijać zioła, które ją zawierają tylko w zalecanych dawkach. Pamiętajmy jednak, że dawka śmiertelna to 200 mg/kg masy ciała i trudno ją będzie osiągnąć, popijając herbatkę z jednej łyżki ziela. Jak powiedział lekarz i przyrodnik, żyjący w XV w. o pseudonimie Paracelsus: “Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną”.

Przytulia jest również rośliną bogatą w przyswajalną dla naszego organizmu krzemionkę, dlatego warto mieć jej zapas i popijać dla wzbogacenia naszego organizmu w ten składnik.Gdy chcemy zbierać przytulię, zaopatrzmy się w nożyczki do ścinania jej długich pędów. Następnie suszymy je w suchym i przewiewnym miejscu. Zaparzamy 1 łyżkę ziela na 1 szklankę wrzątku, popijamy w niewielkich dawkach – po 50 ml 4 razy dziennie, przez miesiąc przy nadciśnieniu, migrenach, kamicy żółciowej i moczowej, przy chorobach alergicznych i reumatycznych.