Len złocisty

Len złocisty jest gatunkiem pontyjsko-pannońskim, który na obszar Europy Środkowej trafił szlakiem południowo-wschodnim. Gatunek ten zwartym zasięgiem obejmuje obszar od Austrii na zachodzie po Ural na wschodzie. 

W Polsce jest rośliną rzadko spotykaną, zajmuje stanowiska w południowej i południowo-wschodniej części kraju, głównie na Wyżynie Małopolskiej, Wyżynie Lubelskiej, Roztoczu oraz w okolicach Przemyśla. W polskich Karpatach w 1857 znaleziony był w okolicach Biecza, obecnie uznawany jest za wymarły na terenie naszych Karpat, ale wpisany jest do Czerwonej Księgi Karpat Polskich. Ze względu na niewielką liczbę stanowiska i zanikanie jego siedlisk został uznany za narażony na wyginięcie w kraju. 

Stanowiska lnu złocistego są często objęte ochrona rezerwatową, ale utrzymanie populacji wymaga ochrony czynnej, gdyż zbiorowiska, w których występuje, w toku spontanicznej sukcesji, zarastają ekspansywnymi krzewami oraz drzewami. 

Zagrożeniem dla lnu złocistego jest także zamiana muraw kserotermicznych na pola uprawne, zalesianie a także intensywny wypas (umiarkowane wypasanie sprzyja utrzymaniu zbiorowisk kserotermicznych). Jest rośliną trwałą (byliną) i osiąga około 50 cm wysokości. 

Liście ułożone są skrętolegle na łodydze i mają dwa gruczołki u nasady, w miejscu przylistków. Dość duże kwiaty (o płatkach do 25 mm długości), zebrane w wierzchotkę na szczycie łodygi, są złocistożółte. Kwiaty wykazują dużą wrażliwość na zmiany temperatury i oświetlenia, przy niekorzystnych warunkach reagują stuleniem płatków. Charakterystyczny dla lnów jest mechanizm chroniący przed samozapyleniem (podwójna heterostylia), kwiaty są dwupostaciowe, o różnej długości słupka i pręcików. 

Jako zapylacze lnu złocistego odnotowano pszczoły  np. dzika pszczoła, która wykorzystuje płatki lnu złocistego do wykładania swoich gniazd oraz trzmiele, osy, bujankowate (Bombyliidae) żywiące się nektarem, pobierają swój pokarm zawisając w powietrzu tuż nad kwiatem, niczym kolibry, a dodatkowo bzygowate, bzygi (Syrphidae). 

Owocem lnu jest torebka pękająca wzdłuż przegród. Nasiona lnu złocistego rozprzestrzeniają się samorzutnie lub roznoszone są przez wiatr (anemochoria). Jednak uważa się, że gatunek ten jest bardzo ograniczony w rozprzestrzenianiu się. 

Len złocisty jest uprawiany jako roślina ozdobna na rabaty bylinowe. W uprawie znana jest odmiana: ‘Compactum’- dorasta do około 10-20 cm wysokości. 

Jego wymagania to 

światło — pełne słońce 

woda — gleba sucha

odczyn — gleba zasadowa, z wapniem 

ciepło — miejsce wybitnie ciepłe

zwięzłość — gleba średnio zwięzła

próchnica — gleba mineralno-próchnicza, zasobna w humus 

żyzność — podłoże umiarkowanie żyzne

Pamiętajmy, że nie wolno pozyskiwać roślin z naturalnych stanowisk.