Rośliny chronione
31 lipca
Aster gawędka
Aster gawędka należy do rodziny astrowatych, złożonych (Asteraceae, Compositae). Jest gatunkiem zachodnio- i środkowoeuropejskim i ...
Czytaj więcejDyptam jesionolistny (Dictamnus albus) jest gatunkiem chronionym i krytycznie zagrożonym w Polsce. Obecnie znane są tylko 3 naturalne stanowiska w naszym kraju.
Jest niezwykle interesującą, pięknie kwitnącą, aromatyczną rośliną o silnym cytrynowo-cynamonowym zapachu. Cała roślina pokryta jest włoskami gruczołowymi, które wydzielają olejki eteryczne. Olejki te, w czasie upału mogą ulec samozapłonowi, stąd roślina nazywana jest też gorejącym krzewem Mojżesza.
Jest to jednak bylina o zgrubiałym kłączu i na ogół pojedynczej, ulistnionej łodydze, a jej nieparzystopierzaste liście, o 7-9 siedzących listkach, przypominają liście jesionu, stąd nazwa gatunkowa „jesionolistny”.
Piękne, duże kwiaty o średnicy około 5 cm zebrane są w groniastym kwiatostanie na szczycie łodygi. W czasie kwitnienia bardzo obficie wydzielają nektar i pyłek. Kwiat zapylane są przez pszczoły i trzmiele.
Owoc to 5-komorowa torebka, zawierająca czarne, błyszczące nasiona. Dyptam jesionolistny jest rośliną samosiewną (autochoryczną), po dojrzeniu torebka pęka wyrzucając nasiona na odległość do 2 m.
Jest też jedną z roślin żywicielskich dla gąsienic motyla pazia królowej (Papilio machaon) .
Dyptam jesionolistny (Dictamnus albus) jest gatunkiem euroazjatyckim, swoim zasięgiem obejmuje Europę środkową i południową, aż po Morze Kaspijskie, dalej Syberię, północne Chiny, Japonię, Koreę i Mandżurię.
W Polsce występuje na stanowiskach wyspowych, poza północną granicą zwartego zasięgu gatunku. Przywędrował do nas prawdopodobnie z południowego wschodu, przez Podole albo z południa, przez Bramę Morawską, we wczesnej fazie okresu polodowcowego, kiedy warunki sprzyjały rozpowszechnianiu się tzw. roślinności stepowej.
Jest gatunkiem wybitnie ciepłolubnym i światłolubnym. Znosi jedynie częściowe zacienienie. Występuje na glebach zasobnych w węglan wapnia, czasem rośnie na podłożu gipsowym. Jego naturalnym siedliskiem są ciepłolubne zarośla lub widne lasy.
Bardzo źle reaguje na nadmierne zacienienie i zagęszczenie zbiorowiska. Zarówno murawy kserotermiczne, jak i ciepłolubne lasy dębowe, stanowiące u nas typowe siedliska dyptamu jesionolistnego, w przeszłości były wypasane. Po zaprzestaniu wypasu murawy kserotermiczne zarastają krzewami tworząc ciepłolubne zarośla, a dąbrowy stopniowo przechodzą w grądy.
Wskutek zacienienia rośliny przestają kwitnąć, a tym samym wydawać owoce. Kępy również zamierają, zarastane przez inne, bardziej ekspansywne gatunki. Zachowanie populacji dyptamu jesionolistnego wymaga zastosowania ochrony czynnej, polegającej na zahamowaniu postępującej sukcesji roślinności leśnej. Na stanowiskach naturalnych dyptam niszczony był przez zrywanie kwiatostanów i wykopywanie całych roślin, choć od dawna objęty jest ochroną gatunkową. Roślina ta ma zastosowanie lecznicze, a jednocześnie jest rośliną trującą.
Zawiera furanokumaryny (psoraleny), alkaloidy furochinolinowe (m.in. dyktaminę, haplopinę, robustynę), olejki eteryczne (fenylopropanoidy, laktony seskwiterpenowe), pozyskiwane zarówno z liści jak i z kłącza.
W przeszłości stosowany był w medycynie ludowej jako lekarstwo na różne dolegliwości. W średniowieczu ziele tej rośliny stosowano zewnętrznie w postaci okładów po ukąszeniu przez żmiję, a wewnętrznie w zatruciach. W wiekach późniejszych nasiona dyptamu stosowano w leczeniu epilepsji, przygotowywano odwar z ziela przeciw dżumie, a olejek eteryczny z kwiatów służył do smarowania w chorobach reumatycznych.
Niestety, w czasie upałów dotknięcie się do rośliny może spowodować poważne oparzenia (fotodermatozę), podobnie jak w przypadku innych roślin zawierających furanokumaryny.
Dyptam jesionolistny jest chętnie uprawiany ze względu na piękne kwiaty i oryginalne, żywozielone ulistnienie. Wymaga gleby piaszczysto-próchnicznej, zasobnej w węglan wapnia, o niedużej wilgotności oraz słonecznego stanowiska. Jest rośliną mrozoodporną, ale źle toleruje przesadzanie. W uprawie spotykane są odmiany: biało kwitnąca ‘Albiflorus’ i różowa ‘Rosa Purple’.
Rośliny chronione
31 lipca
Aster gawędka należy do rodziny astrowatych, złożonych (Asteraceae, Compositae). Jest gatunkiem zachodnio- i środkowoeuropejskim i ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
W naszym Ogrodzie kwitną obecnie dwa gatunki z rodzaju ciemiężyca (Veratrum): czarna (V. nigrum) i ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Języcznik zwyczajny (Phyllitis scolopendrium, Asplenium scolopendrium, Scolopendrium vulgare). Języcznik należy do rodziny zanokcicowatych (Aspleniaceae). W ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Pełnik europejski (Trollius europaeus) jest gatunkiem objętym w Polsce ścisłą ochrona, wymaga ochrony czynnej, a ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Czosnek niedźwiedzi jest gatunkiem z rodziny amarylkowatych (Amaryllidaceae), objętym w Polsce częściową ochroną gatunkową. Oznacza ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
(Parietaria officinalis), zwanej też pomurnikiem lekarskim. Jest archeofitem (dawnym przybyszem), rośliną zadomowioną na siedliskach ruderalnych, ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Tojady (Aconitum) to pięknie kwitnące o tej porze roku, chronione i w większości zagrożone gatunki ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Długosz królewski (Osmunda regalis) jest kolejną rośliną chronioną, która chcemy Państwu przypomnieć. Jest jedynym w ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) jest taksonem bliskim zagrożenia i objętym ochroną gatunkową w Polsce. ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Kłokoczka południowa (Staphylea pinnata) jest taksonem objętym ścisłą ochroną gatunkową. W Polsce osiąga północną granicę ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Marsylia czterolistna (Marsilea quadrifolia) jest taksonem wymarłym w stanie dzikim na swoich naturalnych stanowiskach na ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Grzybieńczyk wodny (Nymphoides peltata, Limnanthemum nymphoides) jest jedną z tych roślin, które są narażone na ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Lilia złotogłów jest jedną z najpiękniejszych roślin dziko rosnących w Polsce i niestety nadal jest ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Powojnik prosty (Clematis recta) jest gatunkiem bliskim zagrożenia i jedynym przedstawicielem rodzaju Clematis, który w ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Przedstawiamy Państwu tylko ten jeden gatunek, choć wszystkie rodzime gatunki należące do rodzaju Orobanche objęte ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Len złocisty jest gatunkiem pontyjsko-pannońskim, który na obszar Europy Środkowej trafił szlakiem południowo-wschodnim. Gatunek ten ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Mlecznik nadmorski (Glaux maritima, Lysimachia maritima) należy do rodziny pierwiosnkowatych (Primulaceae) i jest taksonem narażonym ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Dyptam jesionolistny (Dictamnus albus) jest gatunkiem chronionym i krytycznie zagrożonym w Polsce. Obecnie znane są ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
3 część opowieści o chronionych storczykach i już ostatnia. Tym razem pokażemy gatunki, które wymagają ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
W Polsce występuje 46 gatunków storczyków, choć uwzględniając podgatunki (uznawane przez niektórych badaczy za osobne ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Storczyki są roślinami stosunkowo wrażliwymi na zmiany warunków siedliskowych, a przez to silnie zagrożonymi wymarciem. ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Różanecznik żółty, azalia pontyjska, zielina (Rhododendron luteum, Rhododendron flavum, Azalea pontica) jest gatunkiem chronionym i ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Ochrona gatunkowa roślin ma na celu zapewnienie przetrwania i zachowanie właściwego stanu ochrony taksonów dziko ...
Czytaj więcejRośliny chronione
31 lipca
Jest to zagadnienie, które w gruncie rzeczy, leży u podstaw naszej misji. Będziemy chcieli pokazać ...
Czytaj więcejAleje Ujazdowskie 4,
00-478 Warszawa
Dostępny
codziennie i dni świąteczne: 10:00 - 20:00
KASY czynne do godziny: 19:00
Dostępne
wtorek-niedziela, dni świąteczne: 10:00 - 20:00
KASY czynne do godz: 19:00 (ostatnie wejście: 19:20)